نقدی بر آنچه در صحن مجلس گذشت

جارستان: 🖌 یاسر هاشمی؛ فعال سیاسی؛ وقتی رئیس مجلس ایران با لحنی هشدارآمیز از «لطمه همکاری با روسیه» سخن می‌گوید، انگار انعکاس صدای ناهنجار تاریخ قاجاری است که از لابه‌لای کلمات برمی‌خیزد تا به دلسوزان ملی هشدار دهد که مبادا باز املای سفارت، انشای سیاست شود. با جمله شگفت‌انگیز «مواضع حسن روحانی و محمدجواد ظریف به همکاری‌های ایران و روسیه لطمه زده است» چنان بوی کهنگی تاریخ در فضا پیچید که گویی تاریخ ایران در تقویم دهکده جهانی سال ۲۰۲۵ به جای همراهی با دنیای مدرن در چرخشی عجیب به روزگارانی برگشت که سایهٔ سرد سفارت روس و انگلیس چنان بر دیوار سیاست ایران سنگینی می‌کرد که شاه شهید قاجاری! پس از دسیسه روسی-انگلیسی با مهدعلیایی در شهادت امیرکبیر در توصیف آن دوران می‌گوید: «به جنوب می‌خواهم بروم باید از کنسول انگلیس اجازه بگیرم و به شمال می‌خواهم بروم باید از کنسول روسیه اجازه بگیرم، ای مرده‌شوی این سلطنت را ببرد».

آن پناهندگی برای همسایه زیاده‌خواه و فرصت‌طلب تزاری چنان شیرین بود که دو سال بعد، در آذر ۱۲۹۰، با لحنی تهدیدآمیز به دولت مشروطه، دستور اخراج مستشار آمریکایی را می‌دهد و در تهران نیز گروهی از رجال روس‌گرا، مجلس را به تمکین نشاندند تا قزاقان روس با دست‌چین کردن شهرهای ایران، تبریز، رشت و مشهد را اشغال کنند و خون مشروطه‌خواهان بر خاک وطن بخشکد، غافل از اینکه آن واقعه، شکست یک دولت نبود؛ شکست استقلال ملی بود. اکنون بیش از یک قرن گذشت و قدرت در جهان بر مدارهای هوش مصنوعی و دیپلماسی چندوجهی می‌چرخد.